Ιστορία (Δ Δημοτικού): Ηλεκτρονικό Βιβλίο

ΣΤΑ ΑΡΧΑΙΑ ΧΡΟΝΙΑ

ΚΕΦΑΛΑΙO 8
Η τέχνη της αρχαϊκής εποχής

Oι ναοί που χτίζονται αυτή την εποχή έχουν δωρικό ή ιωνικό ρυθµό. Από τα έργα της γλυπτικής ξεχωρίζουν οι κούροι και οι κόρες. Τα αγγεία είναι µελανόµορφα ή ερυθρόµορφα.

ο ρυθμός:

τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που παρουσιάζει ένα έργο, όπως π.χ. ένας ναός.
...........................

Τον 7ο και 6ο αιώνα π.Χ. ο ελληνικός κόσµος γνώρισε µεγάλη οικονοµική ανάπτυξη. Oι πόλεις στολίστηκαν µε λαµπρά κτίρια. Τη µεγαλύτερη εντύπωση έκαναν οι ναοί, µε τους οποίους οι άνθρωποι θέλησαν να τιµήσουν τους θεούς. Oι ρυθµοί µε τους οποίους χτίστηκαν οι ναοί ήταν δύο, ο δωρικός και ο ιωνικός. Η διαφορά ανάµεσά τους ήταν κυρίως στους κίονες (κολόνες).

Τεχνίτες µε ξεχωριστές ικανότητες σκάλιζαν το µάρµαρο κι έφτιαχναν αγάλµατα που παρίσταναν κούρους και κόρες. Oι κούροι εικονίζουν γυµνούς νέους άνδρες, µε τα χέρια κολληµένα στα πλάγια του σώµατος. Το ένα πόδι είναι πιο µπροστά από το άλλο, έτσι που νοµίζει κανείς ότι το άγαλµα είναι έτοιµο να περπατήσει. Oι κόρες είναι νεαρές γυναίκες ντυµένες µε ελαφριά ρούχα και καλοχτενισµένες.

1. O κούρος της Αναβύσσου (Αθήνα, Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο)

Αυτή την εποχή αναπτύχθηκε και το εµπόριο. Έµποροι απ' όλα τα µέρη της Μεσογείου και του Εύξεινου πόντου µεταφέρουν και πουλάνε πολλά προϊόντα. Η ανάγκη για αποθήκευση και µεταφορά του κρασιού και του λαδιού έφερε και την ανάπτυξη της αγγειοπλαστικής. Πολλοί καλλιτέχνες έγιναν γνωστοί και πλούτισαν ζωγραφίζοντας πάνω στα αγγεία σκηνές από τη µυθολογία και την ιστορία. Oι µορφές άλλοτε ζωγραφίζονταν µε µαύρο χρώµα (µελανόµορφος ρυθµός) και άλλοτε µε κόκκινο (ερυθρόµορφος ρυθµός).

2. Η κόρη της Ακρόπολης (Αθήνα, Μουσείο Ακρόπολης)

1. O κούρος της Αναβύσσου

(Αθήνα, Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο)

2. Η κόρη της Ακρόπολης

(Αθήνα, Μουσείο Ακρόπολης)

3. Ναός της Απτέρου Νίκης. O ναός είναι ιωνικού ρυθµού.

4. Τα ερείπια του ναού της Αφαίας Αθηνάς

στην Αίγινα. O ναός είναι δωρικού ρυθµού.

5. Ένα τµήµα της σήραγγας που ανοίχθηκε

στο λόφο.

Μίλησα πολύ για τους Σαµιώτες, γιατί αυτοί έχουν φτιάξει τα τρία µεγαλύτερα έργα του ελληνικού κόσµου. Από το πιο χαµηλό σηµείο, δηλαδή τους πρόποδες ενός λόφου µε ύψος 280 µέτρα περίπου τον τρύπησαν, ανοίγοντας σήραγγα που έχει άνοιγµα και στις δυο άκρες του. Το µήκος της σήραγγας είναι περίπου 1.300 µ., ενώ το ύψος της είναι όσο και το πλάτος της, δηλαδή µεγαλύτερο από 2,50 µέτρα. Σε όλο το µήκος της σήραγγας έσκαψαν και άλλη σήραγγα µε βάθος λίγο πιο πολύ από 10 µέτρα και πλατιά ως 1 µέτρο. Μέσα από αυτή περνούν σωλήνες, που φέρνουν στην πόλη νερό από µια µεγάλη πηγή. Αυτή τη σήραγγα τη σχεδίασε ο µηχανικός Ευπαλίνος από τα Μέγαρα. Το δεύτερο έργο είναι ο µόλος που έκαναν στο λιµάνι µέσα στη θάλασσα µε βάθος 37 µέτρα και µάκρος 368 µέτρα. Και το τρίτο: Έφτιαξαν ένα ναό, το µεγαλύτερο απ' όσους ξέρω. O αρχιτέκτονας αυτού του ναού είναι ο Ροίκος απ' τη Σάµο.

Ηρόδοτος, Ιστορία, Γ, 60 (διασκευή)

7. Μελανόµορφος αµφορέας µε τον Ηρακλή να παλεύει µε το λιοντάρι της

6. Ερυθρόµορφος αµφορέας

µε τον Ηρακλή να µαλώνει

µε τον Απόλλωνα για τον

τρίποδα των ∆ελφών

(Μουσείο Βερολίνου).

7. Μελανόµορφος αµφορέας

µε τον Ηρακλή να παλεύει µε

το λιοντάρι της

Σώζονται αρχαϊκά ερυθρόµορφα από την Αθήνα που δείχνουν παιδιά να διασκεδάζουν στα σπίτια τους. Τα αγόρια παίζουν µε στεφάνια, µε κλουβιά πουλιών και µε µικρά άρµατα, ενώ τα κορίτσια κάνουν τραµπάλα. Υπάρχουν επίσης σκηνές από σχολεία όπου διακρίνουµε άλλα παιδιά να µαθαίνουν ανάγνωση και γραφή από το γραµµατιστή και άλλα να µαθαίνουν να παίζουν λύρα και αυλό από τον κιθαριστή. Επίσης έχουµε σκηνές από γυµναστήρια, όπου βλέπουµε τους παιδοτρίβες (γυµναστές) να κρατάνε µακριά ραβδιά ή βέργες, που καµιά φορά τις χρησιµοποιούν κιόλας. Σε κάποια αγγεία βλέπουµε τους παιδοτρίβες να σηµειώνουν και να καταγράφουν σε πινακίδες τις επιδόσεις ή τα ρεκόρ των µικρών αθλητών.

Τζον Μπόρντμαν,Αθηναϊκά ερυθρόμορφα αγγεία, (διασκευή)

Ποια µορφή είχαν τα έργα τέχνης που έφτιαξαν οι γλύπτες και οι ζωγράφοι αυτή την εποχή ;
Για ποιους λόγους, κατά τη γνώµη σου, αυτή την εποχή αναπτύσσεται το εµπόριο;