Στην ενότητα αυτή θα μάθεις:

• Να βρίσκεις τις λέξεις και τις φράσεις που μας βοηθούν να περιγράφουμε.
• Να περιγράφεις κάτι που είδες ή φαντάστηκες.
• Ποιες λέμε αντίθετες και ποιες συνώνυμες λέξεις.
• Να σχηματίζεις επίθετα που δηλώνουν «περισσότερο από».
• Να κλίνεις τα αρσενικά ουσιαστικά σε –ας.
• Να ξεχωρίζεις το τον από το των.
• Να διαβάζεις και να γράφεις σωστά δύο ή περισσότερα σύμφωνα στη σειρά.

• Πώς είναι τα σπίτια, τα πάρκα, τα δέντρα και τα λουλούδια στη Χωχαρούπα;
• Πώς είναι τα παιδιά στη Χωχαρούπα;
• Τι φορούν;
• Πώς είναι ο ουρανός της Χωχαρούπας;
• Πώς είναι το χωχαρουπάκι;

Παρατήρησες ότι οι λέξεις με μπλε γράμματα
στο κείμενο της Χαράς σε βοήθησαν να καταλάβεις
πώς είναι η Χωχαρούπα;
Τις λέξεις αυτές τις λέμε επίθετα.

Πήγαινε στη σελίδα 51 του Τετραδίου Εργασιών και
κάνε τις ασκήσεις 1 και 2.

Που λες, είδα μια μαύρη
μηχανή με στριφογυριστά
καλώδια, με κίτρινα λαμπάκια και
ένα μεγάλο πορτοκαλί κουμπί.
Στο πάνω μέρος είχε μια κόκκινη
κεραία και μια κόκκινη λάμπα.
Πιο χαμηλά είχε μία σειρά από
τρύπες, στο δεξιό μέρος είχε ένα
πράσινο ακουστικό και στο κάτω
μέρος είχε κάτι που έμοιαζε με
ρολόι με μεγάλους
αριθμούς.

Που λες, είδα μια μηχανή
με καλώδια, λαμπάκια και ένα
κουμπί. Είχε κεραία, τρύπες,
ακουστικό και αριθμούς.

• Ποιο από τα δύο κείμενα μας βοηθά να καταλάβουμε
  καλύτερα πώς είναι η μηχανή;
• Ποιες λέξεις βοηθούν να περιγράψουμε τη μηχανή;
• Βάλε αυτές τις λέξεις σε κύκλο.

Τώρα πήγαινε στη σελίδα 52 στο Τετράδιο Εργασιών. Στην άσκηση 3 θα βρεις επίθετα, για να περιγράψεις και εσύ κάτι.

Τα επίθετα που δε διάλεξες
για να περιγράψεις τον κύριο, την ομπρέλα
και το σπίτι είναι τα αντίθετα αυτών που διάλεξες.

Βάγια, έχουμε επίθετα
που σημαίνουν το αντίθετο.
Όμως τα επίθετα λεπτός και αδύνατος
δε σημαίνουν το ίδιο;

Ναι, σημαίνουν περίπου το ίδιο
και λέγονται συνώνυμα.

Για να βρεις αντίθετα και συνώνυμα επίθετα, πήγαινε στις ασκήσεις 4 και 5, στις σελίδες 53 και 54 του Τετραδίου Εργασιών.

Χρήσιμες λέξεις τα επίθετα!
Μας βοηθούν να λέμε πώς είναι κάτι,
δηλαδή να το περιγράφουμε.
Θα σας δείξω όμως και έναν άλλο τρόπο
για να περιγράφετε!

σαν

Αυτή η πράσινη
λεξούλα, το σαν,
μας βοηθά να
καταλαβαίνουμε και
να λέμε με τι μοιάζει
κάτι, δηλαδή να
φτιάχνουμε
παρομοιώσεις.

Τα σπίτια είναι χαμηλά σαν ψεύτικα.
Η Χωχαρούπα έχει μεγάλα πάρκα με ψηλά
δέντρα σαν γίγαντες…
...το χωχαρουπάκι. Είναι πολύχρωμο
σαν ουράνιο τόξο,
έχει … μια φουντωτή ουρά σαν
σκιουράκι…

Ο Μέγας Καρχαρίας, μακρύς σαν λεωφορείο, φαρδύς σαν βυτιοφόρο, δυνατός σαν άρμα, γρήγορος σαν πύραυλος, είναι νικητής σε κάθε πάλη. Γι' αυτό και τον ονόμασαν Μεγάλο!

Βαγγέλης Ηλιόπουλος, «Τριγωνοψαρούλης εναντίον Μεγάλου Καρχαρία», εκδ. Πατάκη

Στο περιγιάλι το κρυφό κι άσπρο σαν περιστέρι…

Γιώργος Σεφέρης

Τη δροσιά κάνει να λάμπει σαν διαμάντι στα κλαριά.

Κωστής Παλαμάς

Η λίμνη φαντάζει σαν ασημένιος κάμπος.

Ζαχαρίας Παπαντωνίου

Πήγαινε στις σελίδες 54 και 55 του Τετραδίου Εργασιών και
κάνε τις ασκήσεις 6 και 7.

Σκέφτηκα να γράψω
στο ημερολόγιό μου «δέντρα πιο ψηλά
από γίγαντες» και «φωνούλα πιο σιγανή
από ψίθυρο».

Δέντρα πιο ψηλα, δηλαδή ψηλότερα,
και φωνή πιο σιγανή, δηλαδή σιγανότερη!

• Κατάλαβες τι έκανε ο Αρμπέν;

Αν θέλετε, μπορείτε να χωριστείτε
σε ομάδες και να συνεχίσετε αυτό
το παιχνίδι στην τάξη!

17 Νοεμβρίου 1973

Αγαπητό ημερολόγιο,

από προχτές ακούμε στο ραδιόφωνο έναν παράξενο σταθμό. Είναι ο ραδιο- σταθμός των φοιτητών, που καλούν τους Αθηναίους να πάνε στο Πολυτεχνείο. Κατεβήκαμε και εμείς μαζί με τον μπαμπά να δούμε, όπως είπε ο μπαμπάς, κάτι «γενναία παιδιά».

Φτάσαμε σε ένα μεγάλο κτίριο σαν αρχαίο, που γύρω του είχε μια μεγάλη αυλή με κάτι δέντρα που νομίζω πως τα λένε φοίνικες. «Αυτό είναι το Πολυτεχνείο» είπε ο μπαμπάς μου. Γύρω από την αυλή είχε ψηλά σιδερένια κάγκελα. Πάνω τους ήταν ανεβασμένοι πολλοί νέοι, κορίτσια και αγόρια, ο ένας δίπλα στον άλλο, που φώναζαν δυνατά «Ψωμί, παιδεία, ελευθερία». «Ποπό! Σαν φυλακισμένοι είναι εκεί μέσα» είπα στον μπαμπά μου, και εκείνος μου είπε γελώντας: «Αυτοί είναι οι μόνοι ελεύθεροι». Όλο με αινίγματα μιλά ο μπαμπάς αυτές τις μέρες!

Οι τοίχοι μέσα και έξω από την αυλή ήταν γραμμένοι με περίεργες φράσεις. Τι γινόταν έξω από την αυλή! Πολύς κόσμος είχε μαζευτεί και κάποιοι ήταν πολύ συγκινημένοι. Κάτι μεγάλα μπλε αυτοκίνητα, που έμοιαζαν με κλουβιά, ήταν σταματημένα απέξω. Ένα κόκκινο βαρέλι, σαν και αυτό που έχει η γιαγιά μου στην αυλή της για το πετρέλαιο, ήταν στη μέση του δρόμου, και μέσα έκαιγε φωτιά. Είχε πολύ καπνό γενικά, δεν ξέρω αν έφταιγε η φωτιά από το βαρέλι ή κάτι άλλο. Έτσουξαν τα μάτια μας, γι' αυτό μπαμπάς είπε να επιστρέψουμε στο σπίτι.

Στο σπίτι ο μπαμπάς άνοιξε το ραδιόφωνο και άκουγε σκεφτικός τα παιδιά του Πολυτεχνείου. Νομίζω ότι ποτέ άλλοτε δεν τον είχα δει τόσο αναστατωμένο!

Πόσο θα ήθελα να ήμουν μεγάλη και να ήμουν μέσα στην αυλή του Πολυτεχνείου, να φωνάζω και εγώ σκαρφαλωμένη στα κάγκελα…

Υ.Γ. Αλήθεια, τι έγινε ακριβώς στο Πολυτεχνείο; Να ρωτήσω αύριο τον μπαμπά.

• Ποιος έγραψε αυτό το κείμενο; Πότε;
• Πώς ήταν το Πολυτεχνείο; Βρες τις φράσεις που σε
  βοηθούν να το περιγράψεις.
• Ποιοι ήταν μέσα στο Πολυτεχνείο; Τι φώναζαν;
• Τι γινόταν έξω από την αυλή του Πολυτεχνείου;

• Τι βλέπεις στις εικόνες;
• Μπορείς να τις περιγράψεις;

Ζητήστε από τους μεγαλύτερους
να σας πουν τι έγινε στο Πολυτεχνείο
και κρατήστε σημειώσεις.
Αν βρείτε, φέρτε στην τάξη φωτογραφίες,
εφημερίδες, περιοδικά και βιβλία,
για να τα δούμε όλοι μαζί και να συζητήσουμε.
Στο τέλος μπορείτε να κάνετε μια ομαδική ζωγραφιά
για το Πολυτεχνείο.

Το ποίημα αυτό βγαίνει
από ένα μύθο του Αισώπου.
Ο Αίσωπος ήταν ένας σοφός
άντρας, που έζησε πριν από
πολλούς αιώνες. Έγραψε
μύθους με ζώα, τους οποίους
διαβάζουμε μέχρι σήμερα.

Πήγαινε στις σελίδες 55, 56 και 57 του Τετραδίου Εργασιών και κάνε τις ασκήσεις 8, 9 και 10.