Θρησκευτικά (Γ Δημοτικού) - Βιβλίο Μαθητή (Εμπλουτισμένο)
|
ΚΕΦΑΛΑΙΟ E'
Η χαρά στη ζωή |
 21
Ο Χριστός βαπτίζεται στον Ιορδάνη
Η Βάπτιση του Χριστού
Ο
Ιησούς μεγάλωνε κοντά στη Θεοτόκο και τον Ιωσήφ. Ζούσε όπως και τα άλλα παιδιά, όμως όσοι τον γνώριζαν ένιωθαν ότι ήταν ξεχωριστός.από τον Ιωάννη Πέρασαν τα χρόνια και όταν έγινε τριάντα χρονών πήγε στον Ιορδάνη ποταμό όπου ο Ιωάννης ο Πρόδρομος καλούσε τους ανθρώπους ν’ αλλάξουν τρόπο ζωής και να μετανοήσουν, γιατί πλησίαζε η Βασιλεία των Ουρανών. Προετοίμαζε έτσι τους ανθρώπους να δεχθούν τον Ιησού. Μάλιστα τους έλεγε: «Εγώ σας βαφτίζω με νερό. Εκείνος, ο Ιησούς, θα σας βαφτίσει με το Άγιο Πνεύμα».   
Σ’ αυτόν ήρθε λοιπόν ο Ιησούς και ζήτησε να βαπτιστεί. Όμως ο Ιωάννης, φωτισμένος από το Άγιο Πνεύμα, κατάλαβε ότι αυτός είναι ο Μεσσίας και δεν τον άφηνε να μπει στο νερό του Ιορδάνη, λέγοντάς του: «Εγώ έχω ανάγκη να βαπτιστώ από εσένα και συ έρχεσαι σ’ εμένα;». Ο Ιησούς όμως του εξήγησε ότι πρέπει να βαπτιστεί και αυτός σαν άνθρωπος, για να προχωρήσει το σχέδιο του Θεού.Ο Ιωάννης υπάκουσε και τον βάπτισε. Εκείνη τη στιγμή άνοιξαν οι ουρανοί και το Άγιο Πνεύμα κατέβηκε σαν περιστέρι πάνω στον Ιησού. Ακούστηκε και μια φωνή – του Θεού Πατέρα – από τα ουράνια, που είπε: «Αυτός είναι ο αγαπημένος μου Yιός. Αυτός είναι ο εκλεκτός μου».
Η αχώριστη Τριάδα
Με αυτό τον τρόπο ο Ιησούς φανερώθηκε στους ανθρώπους ως ο Μεσσίας και άρχισε το δημόσιο έργο του. Φανερώθηκε ακόμη ο Θεός στους ανθρώπους ως Τριάδα αχώριστη: ο Πατέρας που μίλησε, ο Yιός που βαπτίστηκε και το Άγιο Πνεύμα που ήρθε σαν περιστέρι.Η Βάπτιση του Χριστού γιορτάζεται από την Εκκλησία μας στις 6 Ιανουαρίου.
|
 Ενώνω τις φράσεις:
|
|
22
Ε ίδαμε ότι στη Βάπτιση του Χριστού φανερώθηκε ο Θεός, η Αγία Τριάδα. Γι’ αυτό η γιορτή αυτή λέγεται «Θεοφάνια». Ο λαός μας την ονομάζει και «Φώτα», γιατί τότε βαφτίζονταν οι πρώτοι χριστιανοί κρατώντας αναμμένες τις λαμπάδες τους.  Η Εκκλησία μας γιορτάζει την ημέρα αυτή πανηγυρικά. Ο ιερέας την παραμονή της γιορτής περνά από τα σπίτια, για να τα αγιάσει. Την άλλη μέρα μετά τη Θεία Λειτουργία γίνεται η Ακολουθία του Μεγάλου Αγιασμού, συνήθως έξω από το ναό ή κοντά στη θάλασσα, στα ποτάμια ή στις λίμνες. Έτσι αγιάζονται τα νερά και όλο το περιβάλλον που ζούμε και κινούμαστε. Ο παπάς βυθίζει στο νερό τρεις φορές το Σταυρό ψάλλοντας:«'Eν 'Iορδάνη βαπτιζομένου
Οι πιστοί αφήνουν περιστέρια να πετάξουν στον ουρανό και οι νέοι πέφτουν στο νερό και αγωνίζονται ποιος θα πιάσει το Σταυρό. Γύρω-γύρω οι βάρκες καθαρές και σημαιοστολισμένες σφυρίζουν και οι καμπάνες χτυπούν.σου, Κύριε …» Από το Μεγάλο Αγιασμό πίνουμε, αφού έχουμε νηστέψει την προηγούμενη ημέρα.
|
|
Τα Θεοφάνια στη χώρα μας
 Ο λαός μας τιμά ιδιαίτερα τη μεγάλη αυτή γιορτή. Την παραμονή των Φώτων πολλά παιδιά πηγαίνουν από σπίτι σε σπίτι και λένε κάλαντα. Οι κάτοικοι στα παραλιακά μέρη, μετά τον αγιασμό των Φώτων, ξεπλένουν τα γεωργικά τους εργαλεία στη θάλασσα. Αλλού ραντίζουν με τον αγιασμό τα ζώα τους και δοκιμάζουν για πρώτη φορά το καινούριο τους κρασί.Σε μερικά χωριά της Θράκης, ο νονός ετοιμάζει το «φωτίκι» για το παιδί που έχει βαφτίσει. Παίρνει ένα κομμάτι λεπτό σκοινί περνάει ένα σύκο, ένα πορτοκάλι, ένα ζαχαρωτό, ένα μήλο και πάλι με τη σειρά μέχρι να γεμίσει όλο. Πάνω του δένει κι ένα κερί και το στέλνει στο βαφτιστήρι του. Σε άλλα μέρη, μετά το Μεγάλο Αγιασμό οι πιστοί επιστρέφουν στο ναό και ο παπάς μοιράζει σε όλους ψωμί, τυρί, κρασί και λίγο κρέας και τρώνε όλοι μαζί. Yπάρχει ακόμη η συνήθεια, την ημέρα των Φώτων να πηγαίνουν στα χωράφια και στα ξωκλήσια που είναι γύρω από το χωριό, κρατώντας εικόνες και ψάλλοντας ύμνους των Θεοφανίων. Επίσης τα παλιά χρόνια πίστευαν ότι με τον αγιασμό των νερών χάνονται οι καλικάντζαροι και σκορπίζεται κάθε κακό. Ακόμη ότι το βράδυ της παραμονής των Φώτων ανοίγουν οι ουρανοί και ότι το νερό της θάλασσας από αλμυρό γίνεται γλυκό!
 Γιώργος Zυμαράκης, Θεοφάνια στη Xίο (1996).
* καλλικάντζαροι: Μυθικά πρόσωπα τηε λαϊκής μας παράδοσης που ενοχλούν τους ανθρώπους με τις σκανταλιές τους τη νύχτα, κατά την περίοδο του Δωδεκαημέρου (από την παραμονή των Χριστουγέννων ως τα Φώτα). |
|
|
23
 
Λίγο πριν από τη βάφτιση
Ε
Η μέρα της βάφτισης ενός παιδιού είναι στιγμή μεγάλης χαράς για όλους. Ένα σπουδαίο γεγονός. Το μωράκι μπαίνει στη μεγάλη οικογένεια που λέγεται Εκκλησία.Από την πρώτη στιγμή που θα βρεθούμε μέσα στο ναό, βλέπουμε γελαστά πρόσωπα. Το παιδάκι που θα βαφτιστεί - ο πρωταγωνιστής της ημέρας - στην αγκαλιά της μητέρας του συγκεντρώνει την προσοχή και τις ευχές όλων. Δίπλα τους ο νονός ή η νονά του, που λέγονται και ανάδοχοι, πρόσωπα πολύ σημαντικά για τη ζωή του από δω κι εμπρός. Θα βοηθήσουν και αυτοί να ανατραφεί το παιδί σωστά και να γίνει καλός χριστιανός. Το Μυστήριο της Bάφτισης
Το Μυστήριο αρχίζει. Ο ιερέας στέκει με τους νονούς και το παιδί κοντά στην είσοδο της εκκλησίας και διαβάζει ευχές στο μωρό. Στη συνέχεια ο νονός απαγγέλλει το «Πιστεύω», γιατί το παιδάκι που βαφτίζεται δεν μπορεί να το πει μόνο του. Yπόσχεται έτσι να βοηθήσει το παιδί να γίνει καλός χριστιανός. Μετά πηγαίνουν όλοι στη μέση του ναού γύρω από την κολυμπήθρα.Ο ιερέας ευλογεί το νερό κάνοντας το σημείο του σταυρού τρεις φορές. Ευλογεί και το λάδι. Αλείφει μετά το μωρό παντού σ’ όλο του το σώμα. Έπειτα δίνει λάδι στο νονό να το αλείψει κι εκείνος. |
Μετά απ’ αυτό ο ιερέας σηκώνει το παιδί ψηλά πάνω από την κολυμπήθρα και το βάζει τρεις φορές στο αγιασμένο νερό ψέλνοντας: «Βαπτίζεται ? δο?λος (ή ή δούλη) το? Θεο?... ε?ς τ? ?νομα το? Πατρός καί το? ‘Yιο? καί το? ‘Aγίου Πνεύματος. 'Aμήν». Μετά αφήνει το μωρό στην αγκαλιά του νονού σε λευκό σεντονάκι.
Το Άγιο Πνεύμα πάνω στο παιδί
Πλησιάζει τώρα η στιγμή που θα ξεκινήσει το Μυστήριο του Χρίσματος, με το οποίο μεταδίδονται στο μικρό παιδί τα χαρίσματα του Aγίου Πνεύματος. Έτσι παίρνει το θεϊκό δώρο που αργότερα, αν προσπαθήσει και το ίδιο, θα το βοηθήσει ν’ αποκτήσει την αγάπη, την ειρήνη, τη χαρά, τη συγγνώμη και άλλες αρετές.Ο ιερέας σταυρώνει με το Άγιο Μύρο το μέτωπο, το στήθος, τα χέρια και τα πόδια του παιδιού και λέει σύντομες προσευχές. Ύστερα μ’ ένα ψαλιδάκι κόβει μικρές τούφες απ’ τα μαλλάκια του. Μετά ντύνουν το μωράκι με λευκά ρούχα. Αυτά καθώς και η αναμμένη λαμπάδα θυμίζουν την καθαρότητα και το φως της 
ψυχής που παίρνει ο χριστιανός με το Βάπτισμα. Ο νονός φορά στο μωρό ένα χρυσό σταυρουδάκι. Ο ιερέας με τους γονείς και το νονό κάνει κύκλο γύρω από την κολυμπήθρα ψέλνοντας: «Όσοι ε?ς Χριστόν έβαπτίσθητε, Χριστόν ένεδύσασθε», δηλαδή «όσοι βαφτισθήκατε στο όνομα του Χριστού, στολισθήκατε με τη χάρη του».Στο τέλος εύχονται όλοι στο νεοφώτιστο και στους γονείς του «να σας ζήσει!», «ευλογημένο!», «καλός χριστιανός!», ενώ στο νονό εύχονται «πάντα άξιος!» χαρούμενοι.
|
Συζητώ
 Συζητάμε για την ιστορία που κρύβει το όνομα του καθενός μας. Αν είναι όνομα Αγίου λέμε τι ξέρουμε γι’ αυτόν, αν είναι όνομα λουλουδιού, τόπου ή μυθικού προσώπου βρίσκουμε την ιστορία του. Aν υπάρχουν φωτογραφίες από τη βάφτισή μας, τις παρατηρούμε και μιλάμε γι’ αυτές στην οικογένεια και στο σχολείο. Συμπληρώνω τις προτάσεις με τις παρακάτω λέξεις
 Άγιο Μύρο, καθαρότητα, φως της ψυχής, λάδι, παιδί, νερό, «Πιστεύω», προσευχές. Ο ιερέας διαβάζει - - - - - - - - -. Ο νονός απαγγέλλει το «- - - - - - -». Ο ιερέας ευλογεί το - - - - και το - - - - . Ο ιερέας και ο νονός ή η νονά αλείφουν το - - - - - με λάδι. Ο ιερέας σταυρώνει με - - - - - - - - το σώμα του παιδιού. Τα λευκά ρούχα και η λαμπάδα θυμίζουν την - - - - - - - - - - και το - - - - - - - - - - -.
|
|
24
 Μ
ε λένε Νικόλα. Πηγαίνω στην τρίτη δημοτικού. Ο πατέρας μου είναι ναυτικός. Ζω με τη μητέρα μου και την αδελφή μου.
Αυτές τις μέρες είμαι πολύ χαρούμενος. Πλησιάζει η γιορτή μου και νιώθω ανυπομονησία. Δυο μέρες πριν από το πανηγύρι η εκκλησία του χωριού μας στολίζεται. Την παραμονή της γιορτής πηγαίνουμε στον εσπερινό κρατώντας το πρόσφορο. Ασπαζόμαστε τον Άγιο Νικόλαο και ψιθυρίζω μια προσευχούλα για τον πατέρα μου που ταξιδεύει. Τον περιμένουμε τα Χριστούγεννα και προσεύχομαι ο Άγιος που ’ναι ο προστάτης των ναυτικών να τον έχει γερό και να τον φέρει γρήγορα κοντά μας.
Ανήμερα της γιορτής πηγαίνουμε στην εκκλησία. Εγώ τέτοια μέρα οπωσδήποτε θα κοινωνήσω. Ο παπα-Γιάννης μαζί με το αντίδωρο μού δίνει ευχές. Πιο πίσω χαμογελάει καμαρωτός ο παππούς μου. Γιορτάζει και περιμένει κι αυτός επισκέψεις για να του ευχηθούν. Βγαίνοντας από την εκκλησία όλοι μου εύχονται «χρόνια πολλά!», «να ζήσεις!», «ο Άγιος βοήθεια!». Η μητέρα μου τους καλεί στο σπίτι για ένα κέρασμα. Το απόγευμα έρχονται οι θείοι, ο νονός, η νονά μου και τα ξαδέρφια μου. Απ’ όλες τις ευχές μ’ αρέσει πιο πολύ του νονού μου: «Να μοιάσεις στον Άγιό σου!». Να του μοιάσω σε τι άραγε; Ο Άγιός μου είχε ζωή γεμάτη αγάπη και αρετή. Πιο πολύ την αγάπη του την έδειχνε σε φτωχούς και βασανισμένους που τους γλίτωνε από την πείνα, το θάνατο κι από την αμαρτία. Θα ’ταν καλό να του ’μοιαζα λίγο στην αγάπη προς τους ανθρώπους.
|
|
Μια ξεχωριστή μέρα για όλους τους χριστιανούς
Η μέρα της γιορτής μας είναι μια ξεχωριστή μέρα για μας. Όχι μόνο γιατί μας εύχονται «χρόνια πολλά» και μας δίνουν δώρα. Είναι και επειδή νιώθουμε πως γιορτάζει κάποιος που  έζησε πολλά χρόνια πριν από μας κι αγάπησε πολύ το Θεό. Έγινε Άγιος γιατί σκόρπισε αγάπη στους ανθρώπους ή γιατί με χαρά στερήθηκε πολλά αγαθά για να είναι κοντά στο Θεό. Άλλος πάλι επειδή έδωσε τη ζωή του για την αλήθεια του Θεού. Όλοι αυτοί μάς δείχνουν τρόπους και δρόμους που οδηγούν στο Θεό. Αυτός ο Άγιος λοιπόν μας φυλάει, μας προστατεύει, μας δίνει κουράγιο, και σ’ αυτόν μπορούμε να προσευχηθούμε και να του πούμε τη στενοχώρια μας και το παράπονό μας.
|
|
25
Τα πολύ παλιά χρόνια, οι πρώτοι χριστιανοί έτρωγαν μαζί στο ίδιο τραπέζι μετά την προσευχή τους στο ναό. Τα τραπέζια αυτά ονομάζονταν «αγάπες» και γίνονταν, για να δείξουν οι άνθρωποι πόσο πολύ νοιάζονταν και αγαπούσαν ο ένας τον άλλον. Σήμερα σε πολλές ενορίες μετά τη Θεία Λειτουργία μαζεύονται οι πιστοί για να συζητήσουν, όχι όμως για να φάνε στο ίδιο τραπέζι. Αφού είναι εκατοντάδες και χιλιάδες πια στην ίδια ενορία, πώς θα μπορούσαν να καθίσουν στο ίδιο τραπέζι! Την ευκαιρία για να είναι οι χριστιανοί ενωμένοι κι αγαπημένοι τη δίνουν λοιπόν τα πανηγύρια. Όταν γιορτάζει ο Άγιος της ενορίας, έχουμε μια μεγάλη γιορτή, ένα πανηγύρι. Από την παραμονή γίνεται ο Εσπερινός. Την επόμενη μέρα στη Λειτουργία |
|
ευλογούνται οι άρτοι, που μοιράζονται αργότερα στους πιστούς. Ο ιερέας και οι ψάλτες ψέλνουν κατά τη λιτάνευση της εικόνας του Αγίου, το απόγευμα της μέρας της εορτής. Στη συνέχεια όλοι συναντιούνται στην κεντρική πλατεία. Το πανηγύρι όπου κι αν γίνεται, σε μικρή ή μεγάλη πόλη, συγκεντρώνει τους ενορίτες όχι μόνο για να προσευχηθούν αλλά και για να διασκεδάσουν, να χορέψουν, να τραγουδήσουν, να φάνε μαζί αγαπημένοι, όπως οι πρώτοι χριστιανοί στις «αγάπες».
|
|
26
 Το κοινό τραπέζι
Π
οιες οικογενειακές στιγμές θυμόμαστε πάντα με αγάπη; Αν σκεφτούμε λίγο, θα μας έρθουν στο νου στιγμές που καθόμαστε όλοι μαζί γύρω από το τραπέζι, όχι μόνο για να φάμε αλλά και για να μιλήσουμε, να δούμε συγγενείς και φίλους. Τις γιορτινές μέρες αλλά και τις Κυριακές όλη η οικογένεια τρώει μαζί. Θα ήταν ωραίο να μπορούσαμε όλοι να είχαμε τέτοιες στιγμές καθημερινά, όμως οι δουλειές και τα διαφορετικά ωράρια των γονιών μας κάνουν τα πράγματα πολύ δύσκολα. Το κοινό τραπέζι της οικογένειας δίνει την ευκαιρία να επικοινωνήσουμε, δηλαδή να ανταλλάξουμε τα νέα μας, να δείξουμε πόσο νοιαζόμαστε ο ένας για τον άλλον.της οικογένειας Το τραπέζι του Χριστού με τους μαθητές
Γύρω από ένα τραπέζι συγκέντρωσε κι ο Χριστός τους μαθητές του λίγο πριν συλληφθεί και σταυρωθεί. Ήθελε να βρεθεί μαζί τους για τελευταία φορά, να τους μιλήσει και να τους αποχαιρετήσει.
Η συγκέντρωση του Ιησού και των μαθητών του γύρω από το τραπέζι αυτό ονομάστηκε Μυστικός Δείπνος. Εκεί ο Χριστός τούς έδειξε τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι θα έμεναν για πάντα ενωμένοι με εκείνον και με τους συνανθρώπους τους. Μοίρασε σε όλους τους μαθητές ένα κομμάτι ψωμί λέγοντας: «Φάτε απ’ αυτό όλοι, γιατί αυτό είναι το σώμα μου». Στη συνέχεια τους έδωσε να πιουν κρασί από το ίδιο ποτήρι λέγοντάς τους: «Πιείτε από αυτό όλοι. Αυτό είναι το αίμα μου. Το ψωμί και το κρασί θα σας θυμίζουν πάντα τη θυσία μου.»
|
Το τραπέζι της Εκκλησίας
Τα λόγια και τις πράξεις του Ιησού στο Μυστικό Δείπνο επαναλαμβάνει η Εκκλησία μας στο Μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας. Με πίστη και αγάπη μεταλαμβάνουμε όλοι «Σώμα και Αίμα» Χριστού. Η χαρά μας είναι μεγάλη γιατί με τη Θεία Κοινωνία ο ιερέας μάς δίνει το κρασί και το ψωμί, όπως τα έδωσε κάποτε κι ο ίδιος ο Χριστός στους μαθητές του. Εκείνη τη στιγμή, που είναι ιερή, παίρνουμε την ευλογία και τη χάρη του Θεού.
 |
|
|
|
27
 Ο
ι τρεις Ιεράρχες της Εκκλησίας μας, ο Μέγας Βασίλειος, ο Γρηγόριος ο Θεολόγος, και ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος γιορτάζουν στις 30 Ιανουαρίου. Η μεγάλη τους μόρφωση και η αγάπη τους προς τα παιδιά μας κάνει να τους αισθανόμαστε κοντά μας, βοηθούς στο πλευρό μας. Είναι οι προστάτες Άγιοι των μαθητών και των δασκάλων. Ο Μέγας Βασίλειος
Ο Μέγας Βασίλειος ήταν επίσκοπος στην Καισαρεία της Καππαδοκίας και πολύ μορφωμένος. Έδειξε ιδιαίτερη αγάπη και φροντίδα στους αρρώστους, στους φτωχούς και στα ορφανά. Πούλησε την περιουσία του και έχτισε νοσοκομείο, ορφανοτροφείο και γηροκομείο.Ο Γρηγόριος ο Θεολόγος
Ο Γρηγόριος ο Θεολόγος γεννήθηκε στη Ναζιανζό της Καππαδοκίας. Σπούδασε στην Αθήνα και δέθηκε με στενή φιλία με το Βασίλειο. Έγινε ιερέας. Αργότερα, ενώ είχε γίνει επίσκοπος σε μια μικρή πόλη, τον κάλεσαν να διδάξει το λαό στην Κωνσταντινούπολη. Ονομάστηκε Θεολόγος, γιατί δίδαξε την αλήθεια για το Θεό.Ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος
Ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος γεννήθηκε στην Αντιόχεια της Συρίας. Έγινε ιερέας και για τις υπέροχες ομιλίες του προς τους πιστούς ονομάστηκε Χρυσόστομος. Είχε καταφέρει να οργανώσει συσσίτια για χιλιάδες φτωχούς.Μετά από λίγο χρόνο έγινε πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως. Δέχθηκε όμως την έχθρα των αρχόντων της, όταν τους έλεγξε για την αμαρτωλή ζωή τους. Τον εξόρισαν πολλές φορές. Εκεί έλεγε συχνά: «Δόξα τ? Θε? πάντων ?νεκεν» δηλαδή «Δόξα στο Θεό για όλα».
|
Ενώνω τις φράσεις:
|
|
XAPTHΣ ΠAΛAIΣTINHΣ
 |
